سرعین شهر چشمه های بهشتی در نگین گردشگری شمال غرب ایران زمین
به گزارش تاورنا، شهر توریستی سرعین بدلیل وجود آب های گرم متعدد که اکثریت آنها دارای خواص درمانی است هم چنین برخورداری از شرایط ممتاز آب و هوایی ییلاقی باعث شده تا به سرعین شهر چشمه های بهشتی نگین گردشگری ایران شهرت یابد.
اگر علاقمند به سفر با بهترین تور ارزان کانادا 5 روزه هستید با ما همراه شوید، با مجری مستقیم تور کانادا از تورنتو، مونترال و ابشار نیاگارا دیدن کنید و بهترین تجربه سفر را داشته باشید.
به گزارش خبرنگاران از اردبیل, سرعین یکی از شهرهای کوچک استان اردبیل است که شهرتی جهانی دارد و هر کسی به این استان سرمی زند چند ساعتی هم که شده از این شهر و جاذبه های توریستی آن ملاقات می کند.
شهرستان سرعین که به داشتن چشمه های متعدد آبگرم معدنی مشهور است، در 28 کیلومتری غرب شهر اردبیل واقع شده است. هر سال میلیون ها گردشگر از سراسر ایران برای بازدید و استفاده از این چشمه ها به این شهر سفر می کنند.
فاصله این شهر از تبریز 230 کیلومتر و از تهران 619 کیلومتر می باشد. سرعـین در فـرهنگ لغت فـارسی به مـعـنی سرچشمه می باشد. در ادوار گذشته از این منطقه به نام های ساری قیه٬ سارقین٬ سرائین و سرقین یاد شده است, متوسط حداکثر درجه حرارت هوا 25 درجه سانتی گراد و حداقل متوسط دمای آن 7، 8 درجه سانتیگراد می باشد. میزان بارندگی سالیانه حدود 520 میلیمتر می باشد.
جاذبه های گردشگری شهر سرعین آب های گرم این شهر و طبیعت زیبای سبلان است که عامل اصلی در جذب توریست می باشد از لحاظ کشاورزی محصولات بعمل آمده در منطقه سرعین اعم از میوه جات (سیب٬ گلابی٬ آلوچه٬ آلوچه وحشی٬ گیلاس٬ زردآلو و گردو) و حبوبات و غله (سیب زمینی٬ گندم٬ جو٬ عدس٬ لوبیا٬ شلغم وغیره) است و بیشتر به مصرف مردم شهر و روستاهای منطقه می رسد.
آبگرم سبلان سرعین، آبگرم بش باجلار سرعین، آبگرم گاومیش گلی سرعین، ساری سو, پهنلو سویی و آبدرمانی ژنرال, دهکده صخره ای باستانی ویند کلخوران، تپه باستانی آناهیتا و پیست اسکی آلوارس از جمله مناطق و جاذبه های گردشگری این استان هستند.
استفاده و درمان با آبگرم های معدنی از زمانهای خیلی قدیم مرسوم بوده است در اغلب کتب آسمانی اثرات استحمام در چشمه های سرعین ذکر شده است.
از مشهورترین جاذبه های سرعین چشمه های آب گرم آن است که سال ها با بی توجهی های مسئولان به روشی سنتی و بدور از اصول بهداشتی نگهداری می شد که خوشبختانه طی سال های اخیر توجهات ویژه ای به آن شده و زمینه استفاده هرچه بهتر مردم از آن فراهم شده است.
آب و هوای دلپذیر و معتدل نیز جاذبه ای است که قبل و بعد از ورود به شهر و منطقه سرعین، گردشگران از آن بهره مند می شوند و از عمده ترین دلایل روی آوردن گردشگران به این منطقه می باشد. این شهر در زمینه توریسم درمانی رتبه نخست را در کشور دارا بوده و ضروری است در نقاط دیگر کشور نیز با الگو برداری از این شهر توجه ویژه به مناطقی که از لحاظ محیطی دارای چشمه های آب گرم هستند، صورت گیرد زیرا گردشگری درمانی از مواردی است که حتی خانواده هایی با منابع اقتصادی ضعیف تر نیز مایل به انجام آن هستند.
منافعی که آب های معدنی برای ناراحتی پوستی، دردهای مفصلی دارند می تواند دلیل خوبی برای مسافرت خانواده هایی باشند که مشکلاتی در این زمینه دارند. به جز آب گرم، توریسم درمانی در مناطق دیگری همچون دریاچه ارومیه نیز دیده می شود که مردم از گل و لای و آب آن برای منافع درمانی استفاده می کنند به طور کلی این جنبه از گردشگری در کشور می تواند به خوبی رشد و گسترش پیدا کند و در صورت توجه کافی آینده بسیار خوبی برای آن پیش بینی می شود.
بهداشتی شدن چشمه های آب گرم نیز یاری بسیار زیادی در جذب گردشگر به سرعین نموده است, بیشتر چشمه های آب معدنی منطقه اکنون به صورت استخرهای سرپوشیده و با امکانات کامل در آمده که غالبا به صورت دو سانس هم برای آقایان و هم برای خانم ها فعالیت می کنند.
آب چشمه ها حاوی املاح معدنی گوناگون بوده و pH آنها کمی اسیدی است, آب چشمه ها غالبا کدر و شبیه به آب هایی است که کمی گل آلود شده اند. بیشتر آب های داخل شهر در محدوده دمایی کمی بالاتر از 40 درجه سانتیگراد بوده و در بدو ورود به استخر، داغ به نظر می آید. در غالب ایام سال استخرها شلوغ بوده به نحوی که در بعضی استخر های معروفتر حتی ممکن است در هر متر مربع چند نفر در حال شنا باشند.
آبگرم قهوه سویی سرعین
شهرستان سرعین در زمانهای قدیم به علت قرار دریافت در راستا جاده ابریشم و وجود معبد آناهیتا در بالای تپه معروف شهر به عنوان مکان زیارتی زرتشتیان و نیز وجود باغهای سرسبز و چشمه های متنوع، یکی از مکان های استراحت کاروان هایی بوده است که از جاده ابریشم عبور می کردند در راستا این جاده که از جلوی ساختمان فعلی مجتمع آبدرمانی قهوه سویی عبور می کند، برای راحتی اسکان کاروانیان، قهوه خانه و چند اتاق کوچک ساخته شده بود که به علت اینکه راه ورود به استخر این آبگرم از درون قهوه خانه می گذشته است، به نام آبگرم قهوه سویی معروف شده است.
در سال 1329 کتابی با نام آبهای معدنی آذربایجان و آب و لجن دریاچه رضائیه به قلم دکتر صادق مقدم نگاشته شده که در مورد آبگرم قهوه سویی که به نام چشمه قهوه خانه یعقوب و آب چشم که به نام چشمه قهوه خانه همت نامیده شده است، چنین آمده است: قهوه خانه یعقوب، در قسمت بالای دهستان سرائین در کنار جاده قرار گرفته است و از یک تالار عمومی و یک ایوان و دو اطاق خصوصی و یک باغچه به مساحت تقریباً هزار متر تشکیل یافته است. این قهوه خانه، مهمترین مهمانخانه و مسافرخانه سرائین بشمار می رود. در باغچه این قهوه خانه یکی از چشمه های آب کانی از زمین خارج می شود. این چشمه در شرایط کنونی قابل استفاده ترین آبگرم سرائین است. از این لحاظ که چشمه در داخل باغچه کوچک محصوری قرار گرفته و در مظهر آن استخر سیمانی بسار تمیزی ساخته اند و چون برای آب تنی در آن بایستی مبلغ 3 ریال به قهوه چی پرداخت، فقط طبقه نسبتاً متمکن از آن استفاده می کنند. آبگرم و قهوه خانه از سال 1341 به بعد توسط محمد کشی زاده اقدام به بازسازی قهوه خانه وکاشی کاری استخر آبگرم به صورت سنتی کرد. در سال 58، آبهای معدنی ملی اعلام شد و مالکیت آن به شرکت آب منطقه ای واگذار شد.
آبگرم قهوه خانه همت در قسمت شاقتصادی شهر سرعین واقع شده است دمای آب آن 44درجه سانتی گراد و آبدهی آن 2، 7لیتر در ثانیه است, آب این مجتمع دارای خواص آنیونهای آن بیکربنات ،کلرور ،سولفات و کاتیونهای مهم ان سدیم و پتاسیم می باشد.
هیدروتراپی (Hydrotherapy) واژه ایست که به سیستم درمانی با استفاده از آب اطلاق می شود, خاصیت آبهای معدنی هم مربوط به حرارت و گرمای آن و هم مربوط به املاح و ترکیبات شیمیایی موجود در آن است آب خنک تر از دمای بدن (37°C) اثر تحریک کننده و خنک کننده دارند.
آب گرمتر از دمای بدن تقویت کننده، نیرو بخش و قدرت آفرین است, آبگرم قهوه سویی از نظر ترکیب شیمیایی در گروه آب های کلر بیکربناته کلسیک گازدار حاوی رسوبات آهن قرار گرفته است و خیلی گرم است که مقدار قابل توجهی سیلیس دارند که خصلت درمانی این گونه آبهای گرم برای تسکین دردهای مفصلی بوده و استحمام در آن آرام بخش می باشد استحمام در آب های بیکربناته باعث اتساع عروق می شود و نبض در جریان استحمام کند شده میزان ادرار بالا می رود و عمل تغذیه فعال می شود.
ورزش مناسب در آب می تواند خستگی و کوفتگی های مختلف جسمانی را که در اثر کار سخت یا ورزش های سنگین به وجود آمده اند، کاهش دهد, مراحل مختلف سونا سبب باز شدن رگ ها و عروق خونی بدن می شود که نتیجه مستقیم این فعل و انفعال، تحریک سلسله اعصاب و غدد مختلف بدن هست که موجب نشاط و آرامش روحی می شود همچنین موجب دفع سریعتر اسید لاکتیک و مواد زائد از بافت های بدن شده و باعث برطرف انقباض، سفتی عضلات و خستگی جسمی می شود.
مجتمع آب درمانی و اقامتی قهوه سویی یکی از مجهزترین آبهای درمانی سرعین دارای امکانات رفاهی استخر آبگرم ،استخر کودک ،سونای خشک و بخار، جکوزی مجهز و استاندارد و دوش آبگرم می باشد .
ترکیبات شیمیایی آبگرم قهوه سوئی
آبگرم قهوه سویی سرعین از نظر رده بندی شیمیایی جزء آبهای بیکربناته سدیک و کلروره کلسیک آهن دار می باشند آبها در نتیجه تأثیر گاز کربنیک در اکسیدها، هیدرات ها و کربناتهای آهن در محیط احیاءکننده بوجود می آیند, در ترکیب آبهای گرم سرعین آهن سیلیسی و انیدرید کربنیک (CO2) موجود می باشد لذا طعم فلزی ترکیبات آهن و گزندگی دی اکسید کربن را دارد در روی سنگهای مخزن و مجرای آب رسوب زرد و قرمز رنگی وجود دارد که حاکی از وجود اکسید آهن است این آبگرم بر خلاف تصور همگان، فاقد گوگرد و گاز H2S بوده و بنابراین بی بو می باشد.
آبگرم قهوه سویی از نظر ترکیب شیمیایی در گروه آب های کلربیکربناته کلسیک گازدار حاوی رسوبات آهن قرار گرفته است و خیلی گرم است که مقدار تسکین دردهای مفصلی بوده و استحمام در ان آرام بخش می باشد ph آب این مجتمع 6، 54و مقدار مواد به جامانده خشک شده از تبخیر آب 659میلی گرم در لیتر است آب آن کمی ترش مزه و بی رنگ و از آبهای بیکر بنات سدیک است.
آب معدنی گوز سویی سرعین
آب این چشمه برای بیماریهای چشم مفید بوده و شستن چشم ها توسط این آب موجب ضدعفونی چشم شده و خوردن آن به علت وجود ترکیبات بی کربناته گازدار باعث هضم سنگ کلیه و دفع آن می شود آشامیدن آب های بی کربناته به حد اعتدال قبل از غذا باعث زیاد شدن ترشحات معده شده و آشامیدن آن بعد از غذا تسکین دهنده است و تخلیه معده را یاری می کند این آبها اعمال کبدی را بهبود می بخشند پدیده جالب در مجتمع آبگرم قهوه سویی اینست که فاصله مظهر چشمه آبگرم قهوه سویی با دمای 44 درجه سانتی گراد و آب چشم سرد با دمای حدودی 20 درجه سانتی گراد تقریبا ده متر می باشد که از عجایب خلقت می تواند تلقی شود.
آبهای معدنی اسیدی مثل آب چشم در بهبود تصلب رگ ها ، میکروب های روده، بیماریهای تغذیه، فشار خون، نارسائی روده و عروق مؤثر می باشد, آب معدنی گوز سویی جنب آبگرم قهوه خانه همت واقع گشته و دارای در ورودی و خروجی مجزا و آبدهی این استخر در حدود 1لیتر در دقیقه و دمای آن 21درجه سانتی گراداست سنگینی آب این استخر در حدود 6، 30می باشد و راهنمایی الکتریکی آن برای 20درجه حرارت 900است .
مقدار مواد به جامانده خشک از تبخیر آب 476 میلی گرم در لیتر و مزه آن گس و بی بو می باشدآب این استخر در ردیف آبهای بیکربنات کلسیک است.
آبگرم گاو میش گلی سرعین
آبگرم گاو میش گلی در شهر سرعین و در ارتفاع 1940 متری از سطح دریا واقع شده که پر آب ترین چشمه معدنی شهر سرعین از لحاظ آبدهی و وسعت می باشد و آبدهی آن 140 لیتر در ثانیه و دارای استخری روباز به مساحت 400 متر با عمق 130 سانتی متر که آب آن به صورت دائمی و جوشان در جریان است, دهانه آن پراکنده و دمای آب در حوض 46 درجه سانتی گراد است.
آب گاومیش گلی ترش مزه بیرنگ و کمی بودار است. آنیون های آن کربنات٬ بیکربنات٬ کلروره٬ سولفات و کاتیون های آن کلسیم٬ منیزیم٬ سدیم و پتایسم می باشد. راهنمایی الکتریکی برای 25 درجه حرارت 1300 و PH آن ٬58، 6 به جامانده مواد خشک شده از تبخیر آب آن 687 میلیگرم در لیتر بوده و آب آن در ردیف آبهای کلروره٬ بیکرنات سدیک و کلسیک گرم می باشد.
آبگرم گاو میش گلی به علت داشتن ترکیب کلروبی کربناته سدیک و کلسیک برای درمان بیماری های عمومی٬ بیماریهای سیستم حرکتی (دردهای مزمن روماتیسمی) و بیماری های زنان٬ خنازیر و بیماری های قلبی و نیز تقویت عمومی بدن قابل استفاده است.
در مورد نامگذاری آن به گاومیش گلی بر اساس روایات سالخوردگان در طی سالیان قبل پیش از آنکه استفاده بهینه از آن بدین شکل صورت گیرد٬ گاومیش های اهالی سرعین در داخل استخر بعد از اینکه مقداری از حرارت آب کاسته می شده است٬ می خوابیدن و بدین سبب از آن بنام آبگرم گاومیش گلی نام برده اند در سالیان گذشته آب مازاد چشمه های معدنی به خصوص آب گامیش گلی از سمت جنوب شرقی وارد نهری می شد و به فاصله یکصد و پنجاه متری آسیابی را می گردانید این آسیاب در آن ایام از گرانبهاترین آسیاب های آذربایجان به حساب می آمده زیرا بر خلاف آسیاب های دیگر آب آن در زمستان یخ نمی زده و در تمام 12 ماه سال کار می نموده است.
آب گرم سبلان سرعین
مجتمع آبدرمانی سبلان به عنوان بزرگترین آبدرمانی خاورمیانه در داخل شهر سرعین واقع شده و با امکانات و استخرهای متعدد سرپوشیده و حوضچه های جکوزی٬ سونای خشک و بخار٬ دوش ها و وان های انفرادی متعدد٬ خدمات پزشکی و درمانی مجزا برای مردان و زنان٬ پارکینگ اختصاصی و سایر امکانات آماده ارایه خدمات به مسافران است.
زیربنای آن هفت هزار و مترمربع و در دو طبقه مجزا جهت پذیرایی و سرویس دهی برای مردان200 و زنان احداث شده است. بهره برداری از آبگرم سبلان در سال 1374 صورت پذیرفت. این مجتمع دارای سه استخر سرپوشیده (دو استخر عمومی برای زنان و یک استخر عمومی برای مردان)٬ چهار واحد سونای خشک٬ دو واحد سونای بخار٬ حوضچه های آب سرد٬ دوشهای آب سرد و گرم٬ واحد جکوزی٬ بخش فیزیو تراپی با امکانات19 واحد وان انفرادی112 مجهز٬ بوفه٬ رستوران و سالن های انتظار است.
آبگرم بش باجلار سرعین
آبگرم بش باجیلار یکی از قدیمی ترین آبگرم های سرعین که بین اهالی در قدیم به دره لر سویی معروف بوده است دره ای سرسبز که اطراف آبگرم چمنزار و پر از درختان چنار و سپیدار بوده است. وجه تسمیه نام آن به خاطر جوشیدن آبگرم از پنج مظهر در محل چشمه بوده که آن پنج خواهر یا همان بش باجیلار به زبان ترکی نام گرفته است. آب این مجتمع از 5 دهنه چشمه فوق الذکر و پمپاژ مقداری از آب گاومیش گلی تأمین می شود که آبدهی آنها روی هم رفته 13 لیتر در ثانیه است و به صورت دائمی و جوشان می باشد.
دمای آب در داخل استخر بش باجلار در حدود 35 درجه با ظاهری کدر٬ کمی ترش مزه و کمی بودار است که ترکیب آن از نوع کلر و بیکربنات سدیم و گرم است, آنیونهای موجود در آب بش باجلار شامل بیکربنات٬ کلرور٬ سولفات و کاتیونها شامل کلسیم٬ منیزیم٬ سدیم و پتاسیم می باشد راهنمایی الکتریکی برای 25 درجه حرارت pH ٬1200 آن 5، 6 و مقدار مواد به جامانده خشک از تبخیر آب 660 میلی گرم در لیتر می باشد.
آبگرم بش باجلار بعد از انقلاب اسلامی تقریبا به صورت متروکه در آمد و فقط بعضی از اهالی از آن استفاده می کردند. تا اینکه در سال 1371 اداره امور آب استان آغاز به ساخت مجمتع فعلی در این محل نمود.
این مجتمع دارای استخر بزرگی به مساحت 288 متر مربع با عمق 120140 سانتی متر٬ تعداد 6 دوش انفرادی اجباری با دیوارهای کوتاه قوسی شکل16 ٬ دوش عمومی در مقابل دوش های انفرادی٬ سونای خشک و بخار هر کدام یک واحد6 ٬ واحد جکوزی در قسمت غربی استخر٬ خدمات پزشکی و درمانی و پارکینگ به عنوان دومین آبگرم شهر سرعین محسوب می شوداز آبگرم بش باجلارکه به لحاظ گنجایش دومین آبگرم شهر سرعین محسوب می شود برای درمان بیماری های عمومی و تسکین دردهای عصبی و مفصلی استفاده می شود.
مجتمع آبدرمانی ایرانیان در سال همت مضاعف، کار مضاعف به بهربرداری رسید
مجتمع آبدرمانی سرعین ایرانیان در سال همت مضاعف ، کار مضاعف به مناسبت گرامیداشت آزادی خرمشهر در زمینی به مساحت 22 هکتار درتاریخ سوم خرداد ماه سال 1389 با حضورجمعی از مسئولان افتتاح و به بهر برداری رسید.
این مجموعه دارای امکانات متعدد از قبیل استخر آبگرم معدنی با ظرفیت 500 متر مکعب ، استخر جوانان با ظرفیت 250 متر مکعب و استخر بچه ها با ظرفیت 100 متر مکعب ، سونای خشک ، بخار ، جکوزی های چندنفره و بخشهای ورزشی و درمانی در مساحتی بالغ بر 4600 متر مربع یکی از بزرگترین مجموعه های آبدرمانی در سطح کشور و منطقه می باشد.
مجموعه آبدرمانی سرعین ایرانیان، امنیت ، آرامش،نشاط، بهداشت و تندرستی را با بکارگیری آخرین فناوری های روز جهان برای شما میهمان گرامی به ارمغان آورده است. این مجموعه شامل قسمتهای مختلفی است که در عکس زیر و در ادامه مطلب به آنها اشاره می شود.
پیست اسکی الوارس سبلان عامل افزایش گردشگری در زمستان های پر برف سرعین
شهر سرعین مانند سایر نقاط این منطقه دارای تابستان های خنک و دلپذیر و زمستان های سرد و پر برف است. البته سرمای هوا مانع از ورود گردشگران به این منطقه نمی شود و گرمای طبیعی آب های معدنی عاملی برای افزایش جذابیت مسافرت زمستانی به سرعین است علاوه بر این وجود پیست اسکی الوارس سبلان عامل دیگری برای افزایش جذابیت گردشگری این شهر است.
عسل و سرشیر، معروف ترین محصول و سوغاتی مناطق اطراف سبلان و به خصوص سرعین می باشد دامنه ها و کوهپایه های حوالی سبلان به لحاظ تنوع گیاهی و ویژگی های اقلیمی، استعداد فوق العاده ای برای فراوری عسل و زنبور داری دارد بهترین نوع عسل در دامنه های پوشیده از سنبل، ریحان، پونه و گون سبلان فراوری می شود و به سبب مرغوبیت شهرت بسیاری پیدا نموده است.
آش دوغ سرعین نیز بسیار معروف بوده و بعید است که گردشگری به این منطقه مسافرت کند و دست کم یکبار از این غذای محلی نخورده و لذت نبرد, کباب های محلی این منطقه نیز بسیار معروف و مورد علاقه گردشگران است این شهر با داشتن هتل ها و مهمانپذیرهای متعدد دارای امکانات بسیار مناسب برای اقامت میهمانان بوده و در مقایسه با سایر نقاط گردشگری کشور به نظر می آید تسهیلات توریستی بسیار مناسبی در این شهر تهیه دیده شده است گرچه با وجود این امر در تابستان استقبال بسیار زیاد ایرانگردانی که بسیاری از آنان برای استفاده از خواص درمانی آب گرم ها به سرعین سفر نموده اند ممکن است احتیاج بیشتر به امکانات را نیز یاد آور شوند.
معماری تاریخی و باستانی استثنایی و کم نظیر دهکده صخره ای باستانی ویند کلخوران
دهکده صخره ای باستانی ویند کلخوران در حدود پنج کیلومتری جنوب و جنوب غربی سرعین و در نزدیکی جاده اردبیل - نیر قرار گرفته است خانه های سنگی در قوردی قیه٬ تپه چله خانه٬ قره قیه و مسجدیری قرار گرفته اند ویند کلخوران دهکده ای سنگی با مجموعه ای از خانه های سنگی منفرد که اغلب در زیر تپه ای به نام چله خانه قرار گرفته است٬ به صورت یک پدیده معماری تاریخی و باستانی استثنایی و کم نظیر می باشد.
در دو کیلومترى شمال غرب روستاى ویند کلخوران٬ تپه بلند رسوبى که ضلع جنوبى آن از فرسایش بستر رودخانه بالیخلو٬ به صورت دیوار مرتفعى در آمده است در ارتفاع تقریبى 50 متر از بستر رودخانه و بر سینه آن٬ دخمه سنگى با در ورودى و اتاقک چشمگیر کنده شده است, داخل دخمه٬ فضایى است که به شکل هرم مثلثالقاعد ٴه ناقص است٬ بر ضلع غربى دخمه تصویرى بر سنگ نقر شده است که حالت کلى یک مثلث را دارد و در داخل آن مثلث کوچکتر کنده شده است.
در داخل این مثلث نقش آدمى با سرى نزدیک به شکل مثلث و دست و پا و بدنى که محیط در مثلث است٬ قالبگیرى و نقر شده است. در حاشیه آن نیز حروفى کنده شده که قسمت عمده آن از بین رفته دهکده باستانی ویند کلخوران به لحاظ تعداد زیاد و تنوع خانه های سنگی و قابل توجه بودن از لحاظ تاریخی٬ باستانی و گردشگری می تواند به صورت یکی از کانونهای علمی٬ تفریحی و گردشگری ممتاز در آید.
تپه باستانی معبد آناهیتا محل عبادت و ریاضت مغ ها و موبدان زرتشتی
طی سالیان از آن به اسامی آناهیتا٬ سارقین و زرتشت یاد شده به شماره 1976 به ثبت آثار ملی رسیده است این تپه در قسمت غربی شهر سرعین قرار گرفته است که از کاوش های انجام یافته در این منطقه اشیاء و سفالینه هایی به بدست آمده که قدمت آنها به اواخر هزاره دوم و اول قبل از میلاد مسیح باز می شود. معبد آناهیتا سال ها محل عبادت و ریاضت مغ ها و موبدان زرتشتی بوده و این معبد و حوالی آن به نام ساری قیه ییلاق٬ آسایشگاه تابستانی حاکمان ساسانی بوده است.
در اوایل دهه چهل به منظور ساختن یک منبع آب آشامیدنی بر روی تپه آناهیتا از سوی مسئولان شهر سرعین بقایای دیوار قلعه و بنای موجود روی تپه از بین رفت. معبد آناهیتا سال ها بعنوان مسجد مورد استفاده اهالی قرار می گرفت که بنا بر روایات در زیر این تپه و قلعه آن راه های زیرزمین وجود داشته که خروجی یکی از آنها در محدوده میدان گاومیش گلی شهر سرعین است که اکنون مسدود می باشد البته تونل های فرعی دیگری هم در این رابطه با کاربری های متفاوت وجود داشته است.
هوای پاک، سرسبزی مراتع اطراف آلوارس هر بیننده ای را به شوق وا می دارد
روستای آلوارس که خیلی ها وقتی اسمش را می شنوند خیال می کنند باید نام یک گوشه سبز و درخشان در آن سر جهان باشد، اما آلوارس آنقدرها هم دور نیست.
این روستای ییلاقی از توابع بخش سرعین شهرستان اردبیل است که گفته می شود پیش تر ییلاق چراگاهی عشایر شاهسون بوده است. آنالیز های میدانی و شواهد موجود نشان می دهد که مکان گزینی و استقراردر این روستا حدود صدها سال پیش برمی شود.
هوای پاک، سرسبزی مراتع اطراف آلوارس هر بیننده ای را به شوق وا می دارد همچنین آب شدن یخ ها و برف های دامنه های سبلان در فصول بهار و تابستان پوشش گیاهی چشم نوازی را همراه گُل های ختمی، گون های انبوه و لاله های سرخ، شقایق ها و دیگر گل های وحشی پدید می آورد که هر بیننده ای را مسحور می کند.
اما آلوارس قدیمی ترین روستایی است که در دامنه سبلان پا به عرصه وجود گذاشته است. برای نام این روستا نیز افسانه های زیادی گفته شده از جمله اینکه مردی در زمان های قدیم در این روستا زندگی می کرد که ادعا می کرد وارث این مکان است. بعد از درگذشت پیر مرد طایفه او به نام آل وارث معروف شد.
گروهی هم می گویند در روستای آلوارس باغ های بزرگی وجود داشت که از درختان تنومندی چون شمشاد و سرو و بید تبریزی انباشته بود نجاران از آن درخت انبوه الوار می بریدند و کسانی که در روستاهای همجوار خانه می ساختند از روستای آلوارس الوار می خریدند. به خاطر این درختان تنومند و الوار محکم این روستا به الوارستان معروف شد.
عده ای هم می گویند اجداد اهالی این روستا به نژاد پارس می رسد. این روستا را پارسیان در زمان های بسیار قدیم ساخته و مدت مدیدی در آن زندگی نموده اند. به همین خاطر نام آل پارس نیز روی آن می نهند. ولی از همه مصطلح تر برای این روستا عنوان آل پارس است اما هرچه هست آلوارس را کوهنوردها بهتر از گردشگران عادی می شناسند، چون این روستا در راستا صعود به سبلان قرار گرفته و از آنجا که روستایی برفگیر و نسبتا سردسیر است پیست اسکی در 12 کیلومتری آن نیز بنا شده است.
خانه های قدیمی با دیوارهای ضخیم، سقف چوبی و پوشش کاهگلی نشانگر سازگاری تناسب معماری خانه ها با اقلیم و طبیعت روستا است. در ورودی حیاط بعضی از خانه ها، درختان بلند برافراشته ای به جای حصار کاشته شده و زیبایی های روستا را دو چندان نموده است.
ساختمان خانه های روستای آلوارس با توجه به کوهستانی بودن منطقه و تجربیات ناشی از وزش باد و تابش آفتاب، جهت شرقی - غربی دارند و تحت تأثیر نوع معیشت و فراوری فضایابی شده اند.
در طراحی و ساخت خانه ها، علاوه بر بخش های استراحت و مطبخ و … انبار محصولات کشاورزی علوفه، طویله، مرغ دانی و جایگاهی برای پار ک ماشین آلات کشاورزی نیز در نظر گرفته شده است.
مصالح به کار رفته در ساختمان های قدیمی روستا شامل چوب، خشت، سنگ و کاهگل است، ولی در بناهای جدید آهن، آجر، سیمان و سنگ استفاده می شود.
به جز خانه های قدیمی و مسجد و زندگی دلپذیر روستایی، آثار تاریخی و فرهنگی دیگری در روستا وجود ندارد.اگر هم بخواهید شب در این روستا اقامت داشته باشید می توانید میهمان مردم مهمان نواز روستا شوید.
پیست اسکی آلوارس بزرگترین پیست اسکی از لحاظ وسعت در ایران می باشد
پیست اسکی آلوارس در دامنه های مرتفع سبلان که بزرگترین پیست اسکی از لحاظ وسعت در ایران می باشد واقع شده است پیست اسکی آلوارس در فاصله 12 کیلومتری روستای آلوارس و 24 کیلومتری سرعین واقع شده و از آنجایی که در ارتفاع 3200 متری از سطح دریا قرار گرفته است و به جهت دیر ذوب شدن برف های این منطقه می تواند در حدود شش الی هشت ماه از سال مورد استفاده قرار گیرد که از این لحاظ در کشور در رتبه اول است.
از جمله کارهایی که جهت آماده سازی و بهره برداری از آن صورت گرفته می توان به مواردی اشاره نمود احداث جاده ای آسفالت به طول 24 کیلومتر تا پای پیست ـ نصب و راه اندازی دستگاه و خط تله سی یژ به طول 1250 متر ساخت شرکت دو پل مایر اتریش ـ نصب و راه اندازی یک خط تله اسکی ـ احداث دو باب ایستگاه کلاس های آموزشی از ویژگی های شاخص منطقه ای علاوه بر جاذبه های زمستانی می توان به جاذبه های بهاری و تابستانی آن ازجمله ورود عشایران با گله های خود به مناطق حوالی آن٬ هوای خنک و معتدل در اوج تابستان٬ پوشش گیاهی و گل های رنگارنگ بصورت دشت های وسیعی از شقایق های کوهی٬ گل ختمی٬ گون و غیره همچنین قرار دریافت راستاهای صعود به قله سبلان و قلل دیگر از فاصله نزدیک کمپ مجتمع و مشرف بودن آن به شهرهای سرعین٬ نیر٬ اردبیل می باشد که استفاده از آن را در تمامی فصول سال مفید و خاطره انگیز می کند.
آرامگاه امام زاده سید صادق زیارتگاه اهالی روستای گنزق
روستایگنزقدر دامنه کوه سبلان و در کنار دره ای زیبا واقع شده است بیدزارهای حاشیه دره، یونجه زارهای سرسبز و نیز هوای بسیار تمیز و پاک از مهم ترین جاذبه های طبیعی روستا به حساب می آیند.
خانه های صخره ای که در سراسیبی تپه ای به صورت خانه های زیرزمینی و با اشکال مختلف حفاری شده اند جنس این خانه ها از سنگ های رسوبی و ماسه فشرده است بعضی از منابع آگاهی قدمت این خانه ها را هزارة اول قبل از میلاد نسبت می دهند.
آرامگاه امام زاده سید صادق، گنزقکه از نظر مردم روستا، از نوادگان امام جعفر صادق (ع) می باشد، زیارتگاه روستاییان است. این آرامگاه که روبه روی روستای قدیمیگنزق قرار گرفته است، در اثر زلزله سال 1375 کاملاً تخریب شد و سپس نوسازی شد. در گذشته بنای این آرامگاه با آجرهای قرمز پخته شده و طرح هشت ضلعی ساخته شده بود. در میان مردم روستا برگزاری مراسم محلی، مذهبی و آیین های ملی با استقبال ویژه ای همراه است.
مثلاً مراسمشال سالاما که در شب چهارشنبه سوری توسط پسران جوان انجام می گیرد، از این جمله است. در این مراسم جوانان روستا، شال یا روسری بزرگی را از روزنه پشت بام خانه های فامیلی آویزان نموده و از صاحب خانه هدیه ای طلب می کنند. صاحب خانه نیز هدیه ای بافتنی یا خوراکی به شال یا روسری می بندد. در سرانجام مراسم، هدیه های جمع آوری شده مابین جوانان شرکت کننده تقسیم می شود. در عید نوروز، پس از مراسم تحویل سال، بزرگ ترها به افراد کوچ خانواده عیدی می دهند و دسته جمعی به ملاقات از خانواده های یکدیگر می پردازند و یا به زیارت امام زاده می فرایند.
در ایام نوروز مردم روستا با اجرای بازی هایی از قبیل تخم مرغ بازی جلوة خاصی به این جشن می بخشند. روستاییان کنزق در برپایی مراسم سوگواری ایام محرم، با مشارکت در عزاداری به سینه زنی و نوحه خوانی می پردازند و در شب های احیاء ماه مبارک رمضان با تجمع در مسجد روستا ضمن عبادت و اجرای مراسم این شب ها، تا سحر شب زنده داری می کنند.
لباس مردان روستا مشتمل بر کت و شلوار است. بعضی از مردان از کلاه شاپو استفاده می کنند. در گذشته مردان این روستا شلوار گشادی را که از پشم بافته یم شد می پوشیدند و کلاه پوستی بر سر می نهادند. جوراب پشمی بلند، پاتاوه(ساق بند) و چاروق نیز به عنوان پاپوش مورد استفاده قرار می گرفت. لباس زنان روستا بیشتر از نوع لباس های محلی است. آنان پیراهن گلدار بلند و دامنی چین دار(شلیته یا تنبان) بر تن می کنند و بایایلیق(روسری) سر خود را می پوشانند. تنوع رنگ در لباس های زنان و دختران این روستا چشم گیر است.
از انواع غذاهای محلی روستای کنزق می توان بهآش دوغ(دوغا آشی یا آیران آشی)، خشیل، سوغان سو، بزباش، شوربا، سوتلی پلو، قیقناغ، انواع کباب و نان لواش محلی اشاره نمود مهم ترین سوغات روستایگنزق عبارت است از: انواع صنایع دستی ماند گلیم های زیبا و منقش، جاجیم، فرش و همچنین انواع فراوریات دامی، لبنی و عسل, است, این روستا تاریخی گنزق به وسیله شهر سرعین قابل دسترسی است.
روستای گردشگری ییلاقی بیله درق (ویلا دره)
دومین جاذبه گردشگری سرعین است که با حدود 200 متر پهنا در عمق 100 متر یک دره در 3 کیلومتری شمال سرعین قرار گرفته است. روستایی که با جاذبه های طبیعی و آب و هوای لطیف و خنکش معروف شده و اهالی منطقه آن را با چشمه های آب معدنی طبیعی اش می شناسند. طبیعت بیله درق آنقدر متنوع است که شما می توانید درخت، گل، چشمه های طبیعی، آبشار و کندوهای عسل را در یک زمان کنار همدیگر تماشا کنید.
این روستا علاوه بر تمام جاذبه های طبیعی اش، غارهای بزرگ و کوچکی هم در دل کوه ها و صخره ها دارد که هر کدام از آنها جاذبه های خاصی برای یک سفر توریستی خواهند داشت. اما از میان تمام این غارها، غاری با دهانه بزرگ و عریض که از بالای تپه بیله درق نمایان می شود، این روزها تبدیل به سرپناهی برای استراحت گردشگران شده است. این در حالی است که چندین غار کوچک هم در امتداد رودخانه بیله درق در دل صخره ها دیده می شوند و البته غاری بزرگ هم در ادامه راستا دره وجود دارد که چشمه ای هم از داخل آن جاری است.
اگر به بیله درق سفر می کنید، حتما به توصیه ساکنان روستا برای بازدید از آبشار معروف این دهکده توجه کنید دو آبشاری که در طول راستا رودخانه بیله درق وجود دارند و یکی از آنها در همان محدوده انتهایی قسمت پایین و منتهی الیه رسیدن دامنه ارتفاعات به هم، در داخل روستا قرار گرفته و چمنزارهای اطراف را تبدیل به محلی برای استراحت و بازدید از این آبشار طبیعی نموده است.
اما آبشار دیگری که حاصل آب زلال و گوارای این رودخانه است، در حدود 300 متر پائین تر از آبشار اول جریان دارد. این آبشار هم از میان چمنزار می گذرد و بعد از برخورد با سنگ ها و سرازیر شدن به ارتفاعی پست تر یکی از زیباترین جاذبه های این روستای کوچک به شمار می رود.
چشمه گورگور مشهورترین چشمه سبلان
از جمله چشمه های مشهور منطقه سبلان می باشد این چشمه در دره آلوارس یا قزل گوللر که یکی از عریض ترین و با صفاترین دره های سبلان است، در ارتفاع 2420 متری از سطح دریا واقع شده است.
چشمه گورگور از جمله چشمه های مشهور منطقه سبلان می باشد آبدهی این چشمه بسیار بالا بوده و آب از خلل و فرج دیواره صخره ای مشرف به دره با فشار بیرون می آید نظر به شیب تند راستا تا رسیدن به رودخانه بستر آبشار مانندی را طی می کند و با توجه به موقعیت تفریحی و تفرجی و ورزشی دره قزل گوللر و احداث پیست اسکی روی برف آلوارس در آن چشمه و آبشار گور گور نیز با دارا بودن آب و چشم انداز و فضای سبز جالب از نظر گردشگری را دارد.
روستای آتشگاه از مراکز مهم و مقدس آیین زرتشتی در دوران ساسانی
روستای آتشگاه از توابع بخش سبلان در 7 کیلو متری شمال سرعین در راستا روستای ارجستان واقع شده است این روستا از باستانی ترین مکان های شهر سرعین و استان است که نشان از رونق این منطقه در دوران های تاریخی گذشته ایران و منقطه آذربایجان می باشد که بر اساس اسناد تاریخی این مکان از مراکز مهم و مقدس آیین زرتشتی در دوران ساسانی بوده است .
آتشکده آذر فریق بر فراز تپه ای باستانی در این روستا قرار گرفته است که هم اکنون ویرانه های آن پابرجاست که نمایان گر فرهنگ و تاریخ غنی این منطقه ، آذربایجان و ایران زمین است .
این تپه باستانی هرچند براثر عوامل طبیعی و ساخت و سازهای اطراف آتشکده بتدریج در حال از بین رفتن است اما بصورت تپه ای مرتفع در داخل روستا به وضوح نمایان است این آتشکده بر اساس اسناد تاریخی از مراکز مهم و مذهبی زرتشتیان بخصوص در دوران ساسانیان بوده است .
معبدی هم ظاهراً در جوار آن آتشکده وجود داشته که به مرور زمان از میان رفته است . بعد از وقوع زلزله سال 1375 با اهتمام سازمان میراث فرهنگی استان اردبیل اجازه ساخت و ساز بر روی تپه مذکور و خرابه های آتشکده ملغی شد.
در این روستا مقبره امامزاده ای بر روی تپه ای واقع است که به علت سفید رنگ بودن این مقبره این روستا به آغ مام (امامزاده سفید) نیز مشهور گشته است.
منبع: تسنیم