وجود آنتی بیوتیک در گوشت مرغ تایید شد؟! - تاورنا

به گزارش ایسنا، در دنیا احتیاج به گوشت طیور به وسیله مصرف نمایندگان در حال افزایش است و همین موضوع باعث شده که صنعت طیور، دومین صنعت اصلی ایران باشد. در این صنعت برای بهبود فراوری طیور و جلوگیری از بیماری ها، در جیره غذایی پرندگان از مکمل های خوراکی مانند مواد ضدمیکروبی استفاده می گردد. آنتی بیوتیک ها نیز از مواد ضد میکروبی هستند که انواع مختلفی دارند و به طور گسترده برای پیشگیری از بیماری ها، درمان، محرک رشد و افزایش وزن و بهره وری دام و طیور استفاده می شوند.

در کشور های مختلف به خصوص کشور های در حال توسعه که قوانین به طور جدی مورد توجه قرار نمی گیرند، استفاده از دارو ها مانند آنتی بیوتیک ها ممکن است به وسیله افراد غیر متخصص تجویز گردد. استفاده بیش از حد و اضافی از آنتی بیوتیک ها به صورت غیرعلمی، ممکن است باعث ایجاد باکتری های مقاوم به آنتی بیوتیک شده و باعث کاهش کارایی این دارو ها گردد. بعلاوه استفاده بیش از حد از آنتی بیوتیک های دامپزشکی، بدون در نظر گرفتن دوره دفع دارو و یا عوارض جانبی آن ها، ممکن است منجر به باقی ماندن دارو ها در محصولات طیور شده و سلامت مصرف نمایندگان را تهدید کند.

برای کنترل به جای مانده های دارویی در غذاها، سازمان های بین المللی مانند سازمان دنیای بهداشت، اداره دامپزشکی اتحادیه اروپا، سازمان خواربار و کشاورزی (فائو) و سازمان غذا و دارو، محدودیت هایی ایجاد نموده اند و استاندارد های ملی به نام مرز بیشینه به جای مانده یا MRL در کشور های مختلف تعریف شده است. این استاندارد ها در کشور های مختلف فرق دارد و همین موضوع باعث ایجاد اختلاف در تجارت و صادرات مواد غذایی می گردد. با این وجود، در ایران هیچ مقرراتی برای این شاخص در محصولات حیوانی رعایت نشده است.

روش های آزمایشگاهی مختلفی برای مشخص مقدار به جای مانده آنتی بیوتیک در غذاها، پیشرفته است و مقدار آنتی بیوتیک ها در گوشت و محصولات حیوانی به دقت میزان گیری می شوند.

با توجه به اهمیت این موضوع، پژوهشگران با انجام یک مطالعه فراتحلیل، شیوع به جای مانده آنتی بیوتیک در گوشت طیور را در ایران آنالیز کردند و مقالات مربوط به انواع آنتی بیوتیک و مقدار قابل تشخیص آن ها را در گوشت و اندام های مختلف طیور مورد تحلیل قرار دادند.

برای انجام این تحقیق، مقالات منتشر شده در سال های 1999 تا 2021 درباره این موضوع، از پایگاه های داخلی و بین المللی استخراج شد و در نهایت 17 مقاله که دارای معیار های لازم بودند، مورد آنالیز قرار گرفتند.

در این مقالات به جای مانده آنتی بیوتیکی طیور، در شهر های تهران، اصفهان، اهواز، شیراز، مشهد، کرمان، سنندج، مازندران و ارومیه، مطالعه شده بود و نمونه های آنالیز شده، از عضله، کبد، کلیه و ران طیور برداشته شده بود.

بر اساس نتایج این مطالعه؛ بیشترین مقدار به جای مانده آنتی بیوتیکی در کبد و کمترین مقدار به جای مانده آنتی بیوتیکی در عضله ران بوده است. رایج ترین دارو های شناسایی شده، آنتی بیوتیک های انروفلوکساسین، کلرامفنیکل، اکسی تتراسایکلین، فلوروکینولون و تتراسایکلین بودند.

یافته های این تحقیق حاکی از آن است که شیوع به جای مانده آنتی بیوتیک در گوشت طیور در ایران بالا است، ولی این مقدار برای مصرف نمایندگان مسئله ای ایجاد نمی کند. اجرای استراتژی های نظارتی دقیق از سوی دولت در نظارت بر آنتی بیوتیک ها به شدت توصیه می گردد.

پژوهشگران این مطالعه اجرای استراتژی های نظارتی دقیق از سوی دولت در نظارت بر آنتی بیوتیک ها به ویژه درست قبل از کشتار طیور را توصیه می نمایند. بعلاوه توصیه می نمایند که جگر طیور از غذا های ایرانی حذف گردد و کشاورزان باید در خصوص بقایای آنتی بیوتیکی و دوره حذف این دارو ها آموزش ببینند.

در انجام این تحقیق مجید محمدزاده، عنایت اله بریزی و مرتضی زارع؛ پژوهشگران مرکز تحقیقات تغذیه دانشگاه علوم پزشکی شیراز، مریم منتصری و سعید حسین زاده از دانشکده دامپزشکی دانشگاه شیراز، مجید مجلسی از گروه تغذیه دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، زهرا درخشان از مرکز تحقیقات علوم بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شیراز، به همراه MargheritaFerrante و Gea OliveriConti؛ پژوهشگران آزمایشگاه های بهداشت محیط و مواد غذایی دانشگاه کاتانیای ایتالیا با یکدیگر مشارکت داشتند.

یافته های این مطالعه شهریورماه امسال به صورت مقاله علمی با عنوان بقایای آنتی بیوتیک در بافت طیور در ایران: مروری سیستماتیک و متاآنالیز در نشریه Environmental Research منتشر شده است.