بازی سعد حریری؛ از در رفته و از پنجره برمی شود! - تاورنا

از وبلاگ نیک دل دیدن فرمایید.

به گزارش خبرنگار خبرنگاران، سعد حریری راه سهل انگاری و طولانی کردن جهت انتخاب نخست وزیر جدید با تکیه بر معرفی کاندیداها برای نخست وزیری و سپس حذف آنها به وسیله مجاری قانونی مجلسی و جلوگیری از برگزاری جلسات مشاوره برای کسب آرای نمایندگان مجلس لبنان به منظور معرفی رسمی نخست وزیر پیشنهادی را در پیش گرفته است. سعد حریری نه تنها از ابزار سیاسی طایفی در بین جامعه اهل سنت استفاده می نماید بلکه دارالافتوای اهل سنت را برای این هدف سیاسی نیز به کار می گیرد. این در حال است که همه احزاب مشارکت نماینده در هیئت دولت لبنان به ریاست سعد حریری توافق نموده بودند که فارغ و به دور از مصالح حزبی و سیاسی دولتی عملگرا و بدون مهر حزبی در آینده تشکیل دهند اما حریری کوشش دارد تا نشان دهد هیچ یک از کاندیداها اجماع جامعه و احزاب سیاسی اهل سنت را ندارند تا بار دیگر همه نگاه ها برای انتخاب نخست وزیر جدید به او معطوف شود، حال آن که کف مطالبات اعتراضات مردمی در لبنان تغییر و رفتن سعد حریری و کابینه اش بوده است؛ به همین دلیل کوشش های پشت پرده حریری می تواند اعتراضات خیابانی را شعله ورتر نموده و مخالفت ها با انتخاب نخست وزیر جدید را به خیابان ها کشیده و راه برای تصادم و رویارویی موافق و مخالف را فراهم نموده و جهت سیاسی لبنان را به انسدادی واقعی و البته خطرناک با گرایشات طایفی و مذهبی سوق دهد.

نخست وزیر موقت یا بازی گردان سیاسی؟

لبنان از نگاه اقتصادی نیز در شرایط بسیار سخت به سر می برد و همین امر سایه سنگین ورشکستگی اقتصادی و اقتصادی را بر روی بانک مرکزی و بازار تجاری اقتصادی لبنان انداخته است. تاکنون دهها شرکت تجاری و صنعتی در لبنان اعلام ورشکستگی نموده و درب های خود را با زنجیر بسته اند، دهها رستوران در مراکز مهمی از بیروت و شهرهای بزرگ لبنان تعطیل شده اند و دلیل آن را ایجاد بازار موازی ارز در بازار آزاد در کنار ارز رسمی و نوسانات شدید بازار ناشی از این تحول اقتصادی دانسته اند. در چنین شرایطی سعد حریری به عنوان نخست وزیر موقت به منظور اداره کشور نیز از وظیفه خود شانه خالی نموده است و بدون توجه به شرایط حساس و مهم اقتصادی لبنان دل به گروی بازگشت مجدد به قدرت بسته است و بهترین کار برای این امر را قرار دادن چوب لای چرخ انتخاب نخست وزیر لبنان از میان دیگر چهره های مقبول اهل سنت قرار داده است.

کاندیداهایی که میدان نخست وزیری را ترک می نمایند

تاکنون نام هایی همچون محمد الصفدی و سمیر الخطیب برای اداره کابینه جدید به میان آمده است و کار برای سمیر الخطیب تا آن جا پیش رفت که حریری مدعی شد سمیر الخطیب مورد حمایت وی برای احراز پست نخست وزیری است اما در آخرین گام های مشاوره ای و کسب نظر موافق دارالافتای اهل سنت لبنان، پس از بازگشت از تبادل نظر با مفتی اهل سنت، سمیر الخطیب به یکباره گفت که دارالافتاء همچنان برای روی نخست وزیری سعد حریری اجماع دارد و این گونه بود که سمیر الخطیب به سرعت از کاندیداتوری برای نخست وزیری لبنان انصراف داد.

حالا سرنوشت کاندیداهای دیگر مانند فواد المخزومی بهتر از الصفدی و الخطیب نیست و روشن است آن قدر نام کاندیداها مطرح و سپس حذف می شود تا مجددا فلش انتخاب نخست وزیر جدید به سوی سعد حریری بازشود؛ امری که همه توافقات پیشین احزاب با رییس جمهور لبنان را مکوششی نموده و مجددا اعتراضات گسترده ای را ایجاد می نماید. رویکرد استفاده از ابزار طایفی مذهبی این حدس بد را ایجاد نموده است که ممکن است این بازی سیاسی جدید به خیابان ها منتقل شده و حساسیت های طایفی و مذهبی را بر انگیزاند.

تقابل طایفی سنی مسیحی در لبنان در سایه مواضع حریری

با آن که جریانات مردمی معترضان در لبنان به شدت با نخست وزیری مجدد سعد حریری مخالف هستند اما حریری در این جا و آنجا اعلام نموده است که نخست وزیری مجدد وی وقتی عملی می شود که جبران باسیل (رییس بزرگترین فراکسیون حزبی و مسیحی مارونی در مجلس) جایی در هیئت دولت وی نداشته باشد. اعلام این موضع حریری نخست وزیر مستعفی لبنان که حالا برای بازگشت به دولت کاری سخت تر از گذشته دارد موجی از مخالفت و تحریکات طایفی در بین مسیحان مارونی لبنان بر جای گذارده که برگزاری تظاهرات تحت عنوان حمایت از رییس جمهور یکی از مصادیق شاخص آن است. شکل خارجی این موضع حریری آن است که رییس بزرگترین فراکسیون اهل سنت مجلس در مقابله جدی در برابر بزرگترین فراکسیون مسیحی مارونی در مجلس قرار گرفته و کوشش دارد تا نقش مسیحیان مارونی در نظام سیاسی کشور را کم رنگ کند. حالا تو خود بخوان حدیث مفصل از این مجمل که می تواند چه به روزی بر سر کشمکش های طایفی لبنان بیاورد. این در حالی است که جبران باسیل و سعد حریری هر دو می بایستی در دولت جدید جای خود را به عناصر غیر سیاسی و نیروهایی عملگرا برای نجات اقتصاد لبنان بدهند و این توافقی است که با رییس جمهور میشل عون اجرا شده بود.

حریری آشپزخانه سعودی را گرم می نماید

از نکات مهمی که پس از استعفای سعد حریری (بخوانید سقوط حریری) مشاهده می کنیم عدم تکاپوی سعودی در باره لبنان است. این موضع خاموش اما فعال سعودی این حدس را به شدت تقویت نموده است که در آشپزخانه سعودی غذایی جدید برای لبنان در حال پخت است که آتش آن را سعد حریری تامین می نماید. تاریخ اقتصادی لبنان شاهد است که هرگاه بحران اقتصادی سراغ لبنان رفته، سعودی پادرمیانی نموده و بخشی از دارایی های نفتی خود را به سوی بانک مرکزی لبنان گسیل نموده اند اما این بار نه تنها در اوج بحران شنماینده اقتصادی در لبنان از این کار صرف نظر نموده اند بلکه به نظر می رسد در سایه شکست سیاسی سعد حریری، بر روی آتش اقتصاد بحران زده لبنان نیز به آرامی فوت می نمایند و حالا همه نگرانند که با کشیدن سپرده های سعودی از بانک مرکزی، به یکباره اقتصاد لبنان سرنگون شود و آن گاه سعودی، موسیقی های آشنای خود را به صدا در آورد که آماده یاری به لبنان است تا این روایت را در اذهان تداعی کند که هیچ نجات دهنده ای جز سعودی و پولهایش برای لبنان وجود ندارد. اما حتی در چنین شرایطی باز هم بعید به نظر می رسد که سعودی تخم مرغ هایش را در سبد سعد حریری شکست خورده در فضای سیاسی لبنان قرار دهد. با این حال شواهد حاکی از آن است که دنباله دار و طولانی کردن جهت انتخاب جایگزینی نخست وزیر، یکی از شگردهای سعد حریری و هم پیمانانش در مجلس لبنان است تا غذای مورد نظر سعودی در این کشور پخته شود.

حزب الله و سازمان امل، انتخاب نخست وزیر جدید

در سایه هوشمندی سیاست حزب الله، ائتلاف نمایندگان جامعه شیعی لبنان، حزب الله و سازمان امل، در مجلس از هرگونه مداخله مستقیم در مشخص کاندیدا برای پست نخست وزیری اجتناب نموده اند و توپ انتخاب را به میدان دو حزب المستقبل (به ریاست سعد حریری) و جبران باسیل (جریان آزاد ملی) انداخته اند و تاکید نموده اند از خروجی مشترک این دو حزب برای خروج از بحران کنونی لبنان و تشکیل دولتی عمل گرا به منظور عبور از شرایط سخت کنونی حمایت می نمایند. همین امر باعث شده است تا از شعله ور شدن تحریک احساسات و واکنش های طایفی مذهبی در بین جامعه شیعیان کاملا جلوگیری شود که به طور قطع این امر نتیجه سیاست های مناسب و منطقی حزب الله لبنان است که با کمترین نقدها در جریان اعتراضات مردمی و جریان مشاخصه با فساد در طول دو ماهه اخیر روبرو بوده است.

بازگشت حریری مساوی با شروع اعتراضات گسترده

اکنون همه نگرانی ها به برخورد و رویارویی معترضان با هواداران حریری در جامعه اهل سنت لبنان باز می شود. فرض اولی بر این است که اگر در سایه انسداد سیاسی انتخاب و معرفی نخست وزیر جدید از سوی رییس جمهور، مجددا کاندیداتوری سعد حریری کلید بخورد، آنگاه سعد حریری از هواداران خود خواهد خواست تا با برگزاری تظاهرات از این تصمیم حمایت نمایند که بی شک با واکنش شدید جریان اعتراضات در لبنان روبرو خواهد شد و همین امر می تواند شراره رویارویی های طایفی در لبنان را روشن کند، لبنانی که قانون اساسی و تقسیم قدرت سیاسی و اجرایی آن براساس نظام طایفی راسخ شده است. از همین رو به نظر می رسد در اوج بحران اقتصادی بزرگ این کشور، لبنان اکنون یکی از پیچ های مهم سیاسی و اجتماعی خود را پشت سر می گذراند.