چین در صف تحریم آمریکا - تاورنا

به گزارش دنیای اقتصاد، کاخ سفید می گوید قانون پیشنهادی امنیت ملی چین برای هنگ کنگ می تواند موجب تحریم چین شده و در نهایت جایگاه این دولت-شهر به عنوان قطب اقتصادی را با چالش اساسی روبرو سازد. در مقابل، پکن نسبت به وقوع جنگ سرد جدید با آمریکا هشدار داد و اضافه کرد این کشور متاثر از ویروسی سیاسی است که مردم را وامی دارد تا به چین حمله کنند. الجزیره در گزارش دیروز دوشنبه 5خرداد نوشت که این دو کشور اکنون وارد جنگ لفظی شدیدی شده اند؛ آن هم در زمانه ای که هر دو متاثر از ویروس کرونا هستند و تعاملات تجاری شان هم تحت تاثیر این ویروس قرار گرفته است. رابرت اوبرین، مشاور امنیت ملی در مصاحبه ای با NBC گفت: به نظر می رسد که این قانون امنیتی اساسا به دنبال ضمیمه کردن هنگ کنگ به چین است... بنابراین، وزیرخارجه مایک پمپئو دیگر نمی تواند تایید کند که هنگ کنگ از میزان بالایی از خودمختاری برخوردار است. اگر چنین شود، تحریم هایی علیه هنگ کنگ و چین وضع خواهد شد.

این بیانیه در زمانی منتشر می شود که ایالات متحده به شدت از قانون مذکور انتقاد می کند و بر این باور است که تصویب این قانون امنیتی از سوی پکن می تواند خودمختاری این قطب اقتصادی آسیا را با چالش های جدی روبرو سازد. پمپئو روز جمعه 2 خردادماه گفته بود که برنامه پکن دور زدن فرآیندهای قانونی در هنگ کنگ است و این یعنی ناقوس مرگ در این سرزمین به صدا در خواهد آمد. قانون امنیتی مذکور روز جمعه 2 خردادماه در نشست سالانه حزب کمونیست رسما تصویب شد. تصویب این قانون به این معناست که چین هرگونه فعالیت جدایی طلبانه و براندازانه را می تواند سرکوب کند و در برابر مداخله خارجی و تروریسم هم دست پکن برای برخورد بازتر می شود. به نوشته الجزیره، تصویب این قانون می تواند گامی در راستای تحدید شرایط یک کشور، دو سیستم باشد. هنگ کنگ در سال 1997 به چین بازگردانده شد اما شرایط خودمختاری این دولت-شهر تا سال 2047 منقضی می شود. در این سال، هنگ کنگ می تواند به چین ملحق شده و نظام یک کشور، دو سیستم هم از میان برود.

مقام های ارشد حزب کمونیست از جمله معاونِ رئیس کنگره ملی خلق اعلام کردند که تظاهرات دموکراسی خواهانه در این دولت-شهر که در ژوئن سال گذشته آغاز شد و در مواقعی به خشونت انجامید، آن توافق که به هنگ کنگ این شرایط ویژه را می داد تضعیف کرده و تصویب قانون امنیتی مذکور از سوی حزب کمونیست چین مانع از این می شود که رفتارهایی از این دست در این جزیره شکل گرفته و تهدیدی برای تمامیت ارضی چین باشد. وانگ یی، وزیرخارجه چین، روز یکشنبه 4 خردادماه در یک کنفرانس خبری گفت تصویب این قانون و امور مربوط به هنگ کنگ یک امر داخلی است و هیچ مداخله خارجیای تحمل نمی شود. در نوامبر سال گذشته، در بحبوحه تظاهرات در هنگ کنگ، دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا قانون حقوق بشر و دموکراسی در هنگ کنگ را تصویب کرد که وزارت خارجه را ملزم می دارد تایید کند که این دولت-شهر همچنان از خودمختاری کافی برای محقق ساختن شرایط تجاری مطلوب آمریکا برخوردار است؛ امری که باعث شده این دولت-شهر اجازه دهد به جایگاه مرکز اقتصادی دنیا ارتقا یابد.

روز یکشنبه، وزیرخارجه چین برخی نیروهای سیاسی در آمریکا را متهم کرد که روابط دو کشور را گروگان گرفته و می کوشند تا دو کشور در آستانه جنگ سرد جدید قرار بگیرند. وخیم شدن روابط دو کشور درحالی است که آمریکا همواره چین را متهم شماره یک در گسترش ویروس کرونا می داند. وانگ در ادامه سخنانش اضافه کرد مقام های آمریکایی باید نگران شیوع این بیماری در داخل آمریکا باشند که باعث شده این کشور بزرگ ترین کشور آسیب دیده از کرونا در دنیا باشد. وانگ اضافه کرد: متاسفانه، افزون بر ویروس کرونا، یک ویروس سیاسی هم درحال گسترده شدن در آمریکاست. این ویروس سیاسی از هر فرصتی برای حمله به چین استفاده می کند. در اینجا می خواهم یک چیز بگویم: زمان گرانبها را دیگر هدر ندهید و زندگی مردم را نادیده نگیرید.

استیون لی مایرز هم در گزارش 25 می برای نیویورک تایمز نوشت، اقدام چین در خودمختاری زدایی از هنگ کنگ یک ضربه بی پروایانه نبود بلکه اقدامی عمدی بود که ماه ها برای آن برنامه ریزی شده بود. چینی ها به این نتیجه رسیده بودند که در راستای تحقق این اقدام جدیدشان برای هنگ کنگ، با هزینه های ژئوپلیتیک چندانی روبرو نخواهند شد. به عنوان اقدامی تحریک برانگیز، این تازه آغاز راه است. در زمانی که کشورهای دنیا مشغول دست و پنجه نرم کردن با ویروس کرونا هستند، چینی ها مجموعه ای از اقدامات تهاجمی را در هفته های اخیر اتخاذ کرده اند و دست به مانور نظامی، دیپلماتیک و اقتصادی در سراسر منطقه زده اند. گارد ساحلی چین یک قایق ماهیگیری در آب های مورد مناقشه با ویتنام را غرق کرد و کشتی هایش یک دکل نفتی دریایی را که توسط مالزی اداره می شد متلاشی کردند. پکن دومین مراسم تحلیف رئیس جمهور تایوان تسای اینگ- ون را محکوم کرد و لحن مسالمت جویانه خود را برای اتحاد با این جزیره [تایوان] هم کنار گذاشت. چینی ها هفته گذشته هم با هندی ها در مرز مورد مناقشه هیاقتصادیا درگیر شدند.

تمام اینها تنش هایی با دامنه وسیعی هستند اما تصمیم به تحمیل قوانین امنیتی جدید بر هنگ کنگ نشان می دهد که چین دیگر باکی از واکنش های بین المللی ندارد و آنچه را که به گمان تصمیم گیران این کشور درست است را انجام می دهد. ژان پی یر کابستین، استاد دانشگاه باپتیست در هنگ کنگ و نویسنده چین فردا: دموکراسی یا دیکتاتوری؟، می گوید: پیش تر این ایده وجود داشت که چین محتاط است و می کوشد تا قدرت نرم خود را در اطراف و اکناف دنیا بگستراند. آن دوران و آن احتیاط ها در دوران زعامت شی جین پینگ به سر آمده است. رئیس جمهور چین که در مدت هفت سالی که در قدرت بوده جوان سازی دولت چین را دنبال کرده است از پاندمی کرونا جسورتر بیرون آمده و با اتخاذ لحن ملی گرایانه می کوشد تا ناکامی های اولیه دولتش در متوقف ساختن شیوع کرونا را پنهان کند. به نوشته گزارشگر نیویورک تایمز، اگرچه کشورش هنوز با چالش های اقتصادی و دیپلماتیک دست به گریبان است اما تظاهرات یکشنبه 4 خردادماه در هنگ کنگ در برابر فشارهای پکن می تواند موقعیت این دولت-شهر را به عنوان مرکز اقتصادی با تهدید روبرو سازد.

چنین بود که رویترز هم در گزارش دیروز دوشنبه خود نوشت، صدها نفر در هنگ کنگ در مخالفت با برنامه جدید و بحث برانگیز پکن برای تحمیل قوانین امنیت ملی جدید بر این شهر، دست به اعتراض زدند. این درحالی بود که نیروی پلیس سرسختانه از دفتر کنندگی چین در هنگ کنگ حفاظت می کرد. این اعتراضات در پی آن به وقوع پیوست که دولت هنگ کنگ به دنبال اطمینان دادن به سرمایه گذاران عمومی و خارجی در قبال قوانین سخت امنیتی پیشنهادی پکن بود. این قوانین که بازارهای اقتصادی را از رونق انداخته، ملامت فوری دولت های خارجی، گروه های بین المللی حقوق بشر و برخی لابی های تجاری را به همراه داشت. در همین رابطه، جاشوآ وانگ، فعال دموکراسی خواه در میان معترضان گفت: اکنون، آغاز یک پایان و زمان در هنگ کنگ درحال از دست رفتن است. به همین دلیل هم هست که ما باید حتی در زمان بیماری کووید-19 هم قدرتمان را جمع کرده و اعتراض کنیم.

با این حال، گزارشگر نیویورک تایمز می افزاید، مقام ها و رسانه های دولتی چین احتیاط را کنار گذاشته و به پرده دری روی آورده اند. آنها آمریکایی ها را به حمایت از تجزیه طلبان و تروریست ها متهم کرده که می کوشند قدرت حزب کمونیست را تضعیف کنند. مت اسپتالنیک و استیو اولاند در گزارش 25 می برای رویترز اضافه کردند که در دولت ترامپ هم شکاف هایی در مورد نوع برخورد با چین وجود دارد. برخی مدافع رویکرد سخت تر هستند و برخی رویکرد محتاطانه را ترجیح می دهند اما به نظر می رسد کفه ترازوی کسانی که به دنبال رویکرد سخت تر نسبت به چین هستند، سنگینی می کند. ترامپ هم که میان این اردوگاه گیر افتاده با مساله هنگ کنگ روبرو است. ترامپ هم مردد است آیا به این دولت-شهر برای تداوم شرایط مرکز اقتصادی کمک کند یا تحریم های سبک تری بر آن وضع کند. با این حال، با نزدیک شدن به رقابت های انتخاباتی نوامبر، مشاوران ترامپ هماهنگی بیشتری برای اعمال فشار بر چین یافته اند. از جمله افرادی که به نوشته گزارشگران رویترز بر ترامپ جهت اعمال فشار بر چین هم سخن هستند عبارتند از: مایک پمپئو (وزیرخارجه)، رابرت اوبرین (مشاور امنیت ملی)، مت پوتینگر (روزنامه نگار و عضو سابق نیروی دریایی که اصلی ترین چهره برای اتخاذ رویکرد سخت در برابر چین است)، استیو منوچین (وزیر خزانه داری)، لری کودلاو (مشاور اقتصادی ترامپ)، پیتر ناوارو (مشاور تجاری ترامپ).